ค้นหา
เมนู
- หน้าหลัก
- หมวดหมู่
- ภัยพิบัติ (65)
- ธรรมชาติ (286)
- วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (172)
- สังคม (2814)
- วัฒนธรรม (3270)
- ความรู้พื้นฐานทางวัฒนธรรม (19)
- ชาติพันธุ์ (531)
- กะเหรี่ยง (79)
- จีนฮ่อ (1)
- ถิ่น (1)
- ไทดำ (1)
- ไทย (6)
- ไทยอง (1)
- ไทลื้อ (6)
- ไทหย่า (1)
- ไทใหญ่ (1)
- ปะหล่อง (ว้า) (2)
- ม้ง (แม้ว) (44)
- มูเซอ (ลาหู่) (46)
- เมี่ยน (เย้า) (50)
- มลาบรี (ผีตองเหลือง) (2)
- มอญ (Mon) (160)
- ลานแตน (1)
- ลาว (1)
- ลาวเทิง (2)
- ลีซู (47)
- ลัวะ (ละว้า) (3)
- สามต้าว (1)
- อาข่า (57)
- ชาติพันธุ์อื่นๆ (7)
- ประเพณี (780)
- ภูมิปัญญาไทย (1652)
- เครือข่ายทางวัฒนธรรม (204)
- วัฒนธรรมหลวง (17)
- เนื้อหาวัฒนธรรมรอจัดหมวด (0)
- ศิลปะและการบันเทิง (699)
- ศาสนาและจิตวิญญาณ (7090)
- เนื้อหารอจัดหมวด (26)
- ค้นหาชั้นสูง
- บริจาคเนื้อหา
- เกี่ยวกับโครงการ
ล็อกอิน
พิธีโกนผมจุก
พิธีโกนผมจุก
เมื่อเด็กมีอายุย่างเข้าเขตวัยหนุ่มและสาว ( ชาย ๑๓ ปี หญิง ๑๑ ปี ) ตามความนิยมของ
อินเดียจึงมีพิธีการเพื่อบอกกล่าวแก่ญาติและเพื่อนฝูงอีกครั้งหนึ่ง คือการโกนจุก
การโกนจุกนี้ มักจะหาโอกาสทำรวมกับพิธีมงคล เช่น ขึ้นบ้านใหม่ ทำบุญวันเกิด หรือ
งานมงคลอื่น ๆ เพราะนับเป็นงานมงคลเช่นเดียวกัน มีสวดมนต์เย็นวัน ๑ รุ่งขึ้นเลี้ยงพระแล้ว
ก็ตัดจุกเด็กตามเวลาฤกษ์ ตอนบ่ายมีเวียนเทียนสมโภชทำขวัญเด็กนั้นตามพิธีพราหมณ์
ถึงวันสวดมนต์เย็น ก็อาบน้ำแต่งตัวให้เด็ก ก็พาเด็กไปนั่งยังที่ทำพิธีมีโต๊ะตั้งหน้า ๑ ตัว
สำหรับวางพานมงคล คือ ด้ายสายสิญจน์ที่ทำเป็นวงพอดีหัวเด็ก เมื่อผู้เป็นประธานในพิธีจุดเทียน
หน้าพระ รับศีลพระสวดมนต์แล้วก็ใส่มงคลนั้นให้แก่เด็ก จนสวดมนต์จบแล้วจึงปลดสายสิญจน์
จากมงคลเด็กที่โยงไปสู่ที่บูชาพระนั้นออก แล้วพาเด็กกลับจากพิธีได้ รุ่งขึ้นเวลาเช้านุ่งผ้าเด็กด้วย
ผ้านุ่งขาวและห่มขาว พาไปนั่งยังที่พิธี มีพานล้างหน้าและพานร้องเกี้ยววางไว้บนโต๊ะตรงหน้า
แท่นมงคล ผู้ที่จะโกนผมจัดการแบ่งผมจุกเด็กออกเป็น ๓ ปอย เอาสายสิญจน์ผูกปลายผมกับแหวน
นพเก้า และใบมะตูมทั้งสามปอย ครั้นถึงเวลาฤกษ์โหรลั่นฆ้องชัย พระสวดชยันโตฯ ผู้เป็นประธาน
ในพิธีตัดจุกปอยที่ ๑ แล้ว ผู้ใหญ่ในตระกูลตัดผมปอยที่ ๒ พ่อเด็กตัดปอยที่ ๓ ผู้ตัดไม่จำกัดบุคคล
ว่าเป็นผู้ใดแล้วแต่เจ้าของงานจะเชิญเจาะจงด้วยความนับถือ เมื่อตัดจุกเรียบร้อยแล้วนำเด็กไปนั่ง
ยังเบ็ญจาที่รดน้ำอันตั้งไว้ในชานชลาแห่งหนึ่ง พร้อมด้วยน้ำพระพุทธมนต์ที่ใส่ในคนโทแก้ว เงิน
ทอง ตามที่มีตั้งไว้บนม้าหมู่หนึ่ง ผู้ที่มาในงานนั้นก็เขาไปรดน้ำพระพุทธมนต์นั้นให้แก่เด็ก เสร็จ
แล้วนำเด็กไปแต่งตัวใหม่นำออกไปถวายของพระที่ฉันแล้วด้วยตัวเด็กเอง เมื่อพระสวดถาสัพพีให้
พรแล้วกลับมาพักถอดเครื่องแต่งตัวได้ จนถึงเวลา ๔ - ๕ โมง ก็แต่งตัวเด็กชุดถวายของพระออกไป
ทำขวัญ ตามพิธีพราหมณ์อีกครั้งหนึ่ง ตอนนี้ไม่มีพระสงฆ์ มีแต่พวกพราหมณ์และพิณพาทย์มโหรี
สำหรับประโคมเวลาเวียนเทียนให้เด็กนั่งโต๊ะบายศรี แล้วพราหมณ์ก็ทำขวัญให้ตามพิธีคือ ผูกมือ
เจิมแป้ง น้ำมันจันทร์ให้กินน้ำมะพร้าวแล้วเวียนเทียน ๓ รอบ เป็นเสร็จการทำขวัญและเสร็จงาน
อ้างอิงต้นฉบับ : http://www.khonthai.com/Vitithai/topknot.html