วันที่เอกสารถูกสร้าง: 
21/12/2007
ที่มา: 
มูลนิธิกระจกเงา โครงการพิพิธภัณฑ์ชาวเขาออนไลน์

 ชนเผ่าลีซู : การตั้งชื่อ

การตั้งชื่อเด็กลีซู (ฉาจัวเดื๋อ)
พิธีนี้จัดขึ้นโดยเด็กที่เกิดใหม่ มีความเชื่อกันว่า หลังจากเด็กทารกเกิดได้ประมาณ 3 วัน แล้วจะต้องทำการตั้งชื่อให้เด็ก เพราะถ้าเกิน 3 วัน แล้วผีร้ายจะเอาไปตั้งชื่อ จะทำให้เด็กทารกที่เกิดมาแล้วเสี่ยงชีวิตได้ มีความเชื่อกันว่าผีร้ายจะเอาไปเป็นลูกของตนเองได้


พิธีการตั้งชื่อของเด็กลีซู (ฉาจัวเดื๋อ)
1. ขั้นตอนในการทำพิธีกรรม การตั้งชื่อให้เด็กแรกเกิด เตรียมเครื่องเซ่นไหว้ เพื่อนำไปทำพิธีที่อาปาโหม่ฮี โดยฆ่าหมูเพื่อเซ่นไหว้อาปาโหม่ฮี เช่น หัวหมู ขาหมู หางหมู หัวใจหมู ตับหมู ม้ามหมู ซี่โครง 1 ซี่ มาต้มให้สุกเป็นเครื่องเซ่นไหว้
2. จัด วางเครื่องเซ่นไหว้ มาวางบนขันโตกที่ห่อด้วยใบตอง เตรียมวางของบูชา เช่น ธูป น้ำ 2 แก้ว ข้าวสุก 2 ถ้วย นำไปถึงอาปาโหม่ฮีก็เปลี่ยนน้ำ
3. การ สวดอ้อนวอน ผู้ประกอบพิธีจุดธูปบอกอาปาโหม่ฮี โดยการท่องบทสวด เพื่อแจ้งให้อาปาโหม่ฮีทราบ ในขณะนี่มีสมาชิกตัวน้อย ๆ เพิ่มขึ้นมาอีก 1 คน ขอให้อาปาโหมฮี่ช่วยคุ้มครองดวงวิญญาณของเด็กคนนี้ด้วย และขอให้อาปาโหม่ฮีช่วยตั้งชื่อให้ด้วย
4. การเสี่ยงทายเพื่อให้ ได้ชื่อที่เหมาะสม โดยการโยนเหรียญ ให้นึกชื่อไว้ก่อนว่าจะเอาชื่ออะไรบ้าง หลังจากที่ได้เสี่ยงทายชื่อของเด็กแล้ว เมื่อได้ชื่อที่เหมาะสมแล้ว นำเครื่องเซ่นกลับมาที่บ้าน จากนั้นมาทำพิธีเซ่นไหว้แท่นบูชาในบ้าน เพื่อแจ้งให้บรรพบุรุษผู้ล่วงลับให้ได้รับทราบอีกครั้ง โดยการจัดเครื่องเซ่นไหว้ใส่ขันโตก สวดให้บรรพบุรุษได้รับรู้ว่ามีสมาชิกใหม่เพิ่มขึ้นอีก 1 คน จากนั้นใส่เงินออมลงในขันที่ใส่น้ำไว้ เมื่อใส่เงินลงในขันหมดทุกคนแล้ว สวดอวยพรว่าให้เด็กคนนี้โตวันโตคืน พร้อมด้วยมัดด้ายสายสิญจน์ให้กับเด็ก

บุคคลที่มีชื่อครบ 6 ชื่อ
ลีซูแต่ละคนได้รับการขนานนาม ที่แตกต่างกันหลายอย่าง มีชื่อทั้งที่ทำพิธีกรรมและเครือญาติ นามที่ได้ตามบุคคลลักษณะเฉพาะของแต่ละคน และมีฉายานามที่ได้จากวีรกรรมที่เคยกระทำ และที่โจษจันมาแต่อดีต ชื่อและนามจะเปลี่ยนแปลงไม่ได้ แต่ฉายาเปลี่ยนแปลงได้
1. ชื่อทางพิธีกรรม คือ หลีจีเมะ แซ่ลี้ (ตอนทำพิธีฉาจัวเดื๋อ)
2. ชื่อเรียกตามสถานะ คือ อะหมี่ (ตามลำดับการเกิด เป็นลูกสาวคนที่หนึ่ง)
3. ชื่อที่อ่าบ่าแมะกับอามาแมะตั้งให้ คือ ซือปุเมะ (พ่อ แม่บุญธรรม เป็นตระกูลแมวป่า)
4. นามที่ได้ตามบุคลิกและลักษณะของบุคคล คือ เมียผี่ (รูปร่างลักษณะเด่นหรือด้อย เป็นคนดวงตาเล็กและทำอะไรก็ช้า)
5. ฉายาที่ได้จากวีรกรรมที่เคยกระทำมา คือ อ้าวั่วสื่อมา (เพราะตอนเด็ก ๆ ชอบไล่จับผีเสื้อ)
6. ชื่อทางการ คือ กลมรัตน์

การเรียกชื่อในชีวิตประจำวันนั้นเป็นชื่อภาษาลีซูจะเรียกตามลำดับการเกิด

 การเรียกชื่อของผู้ชายลีซู  การเรียกชื่อของผู้หญิงลีซู
  1. อาเบ้ผะ
  2. อาเลผะ
  3. อาซาผะ
  4. อาซึ่ผะ
  5. อาหวู่ผะ
  6. อาหลูผะ
  7. อาซือผะ
  8. อาป่าผะ
  1. อามี่ม๊ะ
  2. อาเลม๊ะ
  3. อาซาม๊ะ
  4. อาซึ่ม๊ะ
  5. หวู่ม๊ะ
  6. อาหลูม๊ะ
  7. อาซือม๊ะ
  8. อาป่าม๊ะ

ข้อมูลจาก http://www.hilltribe.org/thai/lisu/lisu-name.php