เทคนิคการทอผ้าแบบยกมุก (1)

เขียนโดย njoy เมื่อ จันทร์, 07/28/2008 - 15:31. | in

วันที่เอกสารถูกสร้าง:

28/07/2008

ที่มา:

พิพิธภัณฑ์ผ้า มหาวิทยาลัยนเรศวร http://www.thaitextilemuseum.com

เทคนิคการทอผ้าแบบยกมุก (1)

การทอผ้ายกมุก เป็นศิลปะการทอผ้าแบบหนึ่งของกลุ่มวัฒนธรรมไทยวน และกลุ่มวัฒนธรรมไทพวน นิยมทอกันในภาคเหนือเพื่อทำตัวซิ่น เรียกว่า ซิ่นมุก นอกจากนี้ยังมีการทอผ้าด้วยเทคนิคยกมุกของกลุ่มวัฒนธรรมภูไทหรือผู้ไทยในภาค อีสานด้วยเช่นกัน

ผ้ายกมุก เป็นเทคนิคการทอโดยใช้เส้นพิเศษเพิ่มบนกี่ทอผ้า ลายยกบนผ้าเกิดจาการใช้ตะกอลายยกด้ายยืนพิเศษและโดยเส้นยืนพิเศษจะถูกจัดไว้ ตอนบนของเส้นยืนธรรมดาที่ซึ่งไว้ ในการทอผ้ายกมุก เส้นยืนพิเศษถูกดึงลงมาเสริมลงไปในเส้นยืนธรรมดา และเกิดเป็นลวดลายตามแบบที่เก็บตะกอไว้ ผ้ายกมุกในท้องถิ่นต่าง ๆ ของประเทศไทยได้แก่

ผ้ายกมุก ไทพวน จังหวัดสุโขทัย

ประเภทผ้า
- ผ้ายกมุก
- ผ้าซิ่นมุกไทพวน จังหวัดสุโขทัย
แหล่งผลิต
- ตำบลหาดเสี้ยว อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย

เดิมกลุ่มไทยพวนทอผ้ายกมุกเพื่อทำเป็น ผ้าซิ่นมุก และส่วนตัวซิ่นของผ้าซิ่นตีนจก โดยทอเป็นลายยกมุกสีเขียวหรือสีเหลือง บนพื้นสีดำลวดลายเป็นวงกลมเล็กๆ เรียงกันเป็นแถวคล้ายกับสร้อยไข่มุก

ผ้ายกมุก ไทยวน

ผ้ายกมุกของไทยวนนั้นเดิมทอเพื่อทำเป็น ผ้าซิ่นมุก เป็นส่วนตัวซิ่นของผ้าซิ่นตีนจก ทอลวดลายเป็นวงกลมเล็กๆ เรียงกันเป็นแถวคล้ายกับสร้อยไข่มุก ชาวไทยที่ทอผ้ายกมุก ได้แก่ไทยวนในจังหวัดแพร่ จังหวัดอุตรดิตถ์ และจังหวัดสระบุรี เป็นต้น ส่วนไทยวนในจังหวัดเชียงใหม่ไม่นิยมทอผ้ายกมุก กลุ่มไทยวนจังหวัดราชบุรีมีการทอลายมุก แต่ทอด้วยเทคนิค ขิด เรื่องการใช้สอยนอกจากจะเย็บต่อกับตัวซิ่นเป็นผ้าซิ่นแล้วกลุ่มไทยวนจังหวัด สระบุรียังนิยมเย็บเป็นย่ามเรียกว่า ย่ามมุก

นางปิ่น แก่นโลหิต กำลังทอผ้ายกมุก