แหล่งโบราณคดีภาคเหนือ - แหล่งโบราณคดีบ้านวังสาร
แหล่งโบราณคดีบ้านวังสาร
ภาค ภาคเหนือ
จังหวัด พิษณุโลก
- สถานที่ตั้ง แหล่งโบราณคดีบ้านวังสาร ๑ ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกและแหล่งโบราณคดีบ้านวังสาร ๒ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของแม่น้ำวังทอง (คลองท่าฬอ)
- ประวัติความเป็นมา
จากการสำรวจ พบว่าเป็นเมืองโบราณสมัยสุโขทัย และสมัยอยุธยา ซึ่งยังปรากฏรูปแบบสถาปัตยกรรมการสร้างเมืองสมัยสุโขทัยและสมัยอยุธยา
- ลักษณะทั่วไป
เป็นชุมชนโบราณขนาดใหญ่ตั้งอยู่ทางด้านทิศตะวันออกและทิศตะวันตก ของแม่น้ำวังทอง และพบเมืองโบราณที่มีคูน้ำคันดินสมัยอยุธยา ตั้งอยู่ทางด้านทิศตะวันออกของแม่น้ำวังทอง
- หลักฐานที่พบ
พบหลักฐานทางโบราณคดีเป็นจำนวนมาก เช่น
๑. ซากวัดโบราณมีรูปแบบสถาปัตยกรรมสมัยสุโขทัย คือ วัดวังสาร ตั้งอยู่ในแหล่งโบราณคดีบ้านวังสาร ๑ ทางทิศตะวันออกของแม่น้ำวังทอง (คลองท่าฬอ)
๒. ซากคูน้ำคันดิน ขนาดใหญ่ ซึ่งมีคูน้ำกว้างประมาณ ๑๓-๑๕ เมตร แต่คันดินถูกทำลายเหลือเป็นแนวสูงประมาณ ๑ เมตร คือ ซากเมืองโบราณของแหล่งโบราณคดีบ้านวังสาร ๑
๓. ซากโบราณสถานโบราณวัตถุสมัยสุโขทัย-อยุธยา เช่น วัดหลวง วัดวังสาร สมัยสุโขทัย ซากคูน้ำคันดินสมัยอยุธยา พระพุทธรูป และเครื่องถ้วยเป็นจำนวนมาก
๔. พบร่องรอยแหล่งน้ำขนาดใหญ่ มีเขื่อนกั้นน้ำเชื่อมติดต่อระหว่าง แม่น้ำวังทอง (คลองท่าฬ่อ)ปัจจุบันแนวสันเขื่อนยังใช้เป็นถนนติดต่อระหว่างตำบลต่าง ๆ
๕. ปรากฏร่องรอยชุมชนโบราณขนาดใหญ่ตั้งอยู่ติดต่อกัน เช่น ชุมชนโบราณ บ้านเนินสะอาดชุมชนโบราณนครป่าหมาก (วังทองในอดีต)
๖. พบแหล่งเตาเผาโบราณ ท่าเรือสินค้าสมัยโบราณในพื้นที่บ้านเนินสะอาด ห่างจากตัวเมืองวังสารประมาณ ๒ กิโลเมตร
- เส้นทางเข้าสู่แหล่งโบราณคดีบ้านวังสาร
จากตัวเมืองพิษณุโลกไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ ระยะทางประมาณ ๔๐ กิโลเมตร ตามเส้นทางหลวงสายพิษณุโลก-บ้านใหม่-บ้านคลอง และบ้านวังสาร